Mersin | |
— İl & Büyükşehir — | |
Mersin’den görüntüler |
|
Mersin’in Türkiye‘deki konumu |
|
Koordinatlar: 36°48′K 34°38′D | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
Bölge | Akdeniz Bölgesi |
İdari birimler | 13 ilçe |
Yönetim | |
– Belediye Başkanı | Burhanettin Kocamaz(MHP) |
– Vali | Ali İhsan SU |
Yüzölçümü | |
– Toplam | 15,620 km2 (6 mi2) |
Rakım | 5 m (16 ft) |
Nüfus | |
– Toplam | 1,773,852 |
– Yoğunluk | 110/km² (284,9/sq mi) |
Zaman dilimi | DAZD (+2) |
– Yaz (YSU) | DAZD (+3) |
Alan kodu | (+90) 324 |
Plaka kodu | 33 |
İnternet sitesi: www.mersin.bel.tr |
Mersin, eski adıyla İçel, Türkiye‘nin bir ili ve en kalabalık onuncu şehri. 2016 itibarıyla 1.773.852 nüfusa sahiptir. Akdeniz, Aydıncık, Bozyazı, Mezitli, Yenişehir, Toroslar, Anamur, Silifke, Tarsus, Çamlıyayla, Erdemli, Gülnar, Mut ilçeleri olmak üzere toplam 13 tane ilçesi bulunmaktadır. [1] Büyükşehir belediyesi statüsü bulunmaktadır. Türkiye’nin güneyinde bulunan bir liman kentidir. Mersin Limanı Türkiye’nin en büyük limanıdır.[2]
Kentin kuzeyindeki Yumuktepe höyüğünde yapılan kazılarda birçok katman ortaya çıkarılmıştır. Bunların en eskisi, MÖ 6300’lere, en yenisi ise Selçuklu dönemine tarihleniyor. Kazılardan çıkarılan eserler, Adana Arkeoloji Müzesi ve Mersin Müzesi’nde sergileniyor. Mersin’in tarih sahnesine çıkışı 19. yüzyılın ortalarına rastlamaktadır. Bu dönemde henüz bir köy olan bölge, konar göçer bir Türkmen aşiretine ev sahipliği yapmış ve adını da bu aşiretten almıştır. Ayrıca Kapadokya bölgesinden gelen Rumlar kent nüfusuna hakim hale gelmişler ve 1850’de kentte 5.250 Ortodoks Rum’a karşılık 1.600 Müslüman yaşamaktaydı. Kentin kaderi özellikle Amerikan İç Savaşısırasında dünyadaki pamuk kıtlığını gidermek amacıyla Çukurova’da gelişen pamuk üretimi ve bölgenin 1866’da demiryolu ağına bağlanması ile değişmiştir. Bu dönemde Mersin hızla, Çukurova’nın tarım ürünlerinin ihraç edildiği bir liman ve ticaret merkezi haline gelmiştir. Şehrin bugünkü durumuna gelmesinde, şu anda azınlık olsalar da Hıristiyan Levantenlerinönemi yadsınamaz. Şehirde halen Levantenlere ait iki katedralbulunmaktadır, Latin-İtalyan Katedrali ve Arap-Ortodoks Katedrali. Ayrıca şehrin kuzeyine Rumlar için bir kilise yapılması da gündemdedir.
İçindekiler
[gizle]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Mersin yöresinin bilinen en eski ismi Kizzuvatna olup bu ad Hitit devrinde Kue, klasik devirde de Kilikyaolmuştur.[3] Bu bölgede yapılan kazı ve araştırmalar, ilk yerleşim izlerinin Cilalı Taş Devri ve Bakır Çağındagörüldüğünü ortaya koymuştur. Gözlükule Höyüğü ve Yumuktepe‘deki kazı araştırmaları ayrıca yörenin tarihte çok önemli bir merkez olduğunu göstermiştir. Nitekim, Gözlükule İslam uygarlıklarından Yeni Taş Çağına kadar 33 katmanda oluşmaktadır. Çiftçi ve çoban toplumunun yaşadığı ilk katmanlarda toprak sıvalı mekan zeminlerinin ortaya çıkışı ve daha üst katmanlarda ele geçirilen çeşitli tarımsal aletler ve çanak çömlekler, üretim ekonomisinin ve toplumsal bilincin gelişimini göstermektedir. MÖ 6. yüzyıla kadar yörenin yazılı tarihi Hurri, Luvi, Arzava, Kizzuvatna gibi yerel krallıklar ve bunların kültürleriyle, buraya daha sonraları egemen olan Hitit, Asur ve Babilkrallıklarının tarihleri iç içedir.[3]
III. katmanda bulunan Alacahöyük tipindeki bronz hançer ve Hitit yapı kalıntıları, yöredeki Hitit varlığının önemli belgeleridir. Belli bir dönem Hitit egemenliğinde kalan bölge daha sonra Asur Kralı III. Selomossa’nın, MÖ 528 yılında ise Perslerin eline geçmiştir.[3] MÖ 527’de Yunanlar yöreyi ve Kıbrıs’ı, MÖ 334’te ise Mersin’i Makedonlarise ele geçirmiştir.[3]
- Antik Yunan döneminde, şehrin adını Zephyrion (Yunanca: Ζεφύριον) taşıyordu ve birçok antik yazarlar tarafından dile getirilmiştir.
- Antik kaynaklara göre şehirde ticaret yapılıyordu ve hatta kendi adına para bastırmıştı.
- Sonra Kilikya, Roma eyaletinin bir parçası haline geldi.
- Roma İmparatoru Hadrianus dan adını aldı ve Hadrianopolis oldu.
- Romalı devlet adamı ve ünlü felsefeci Marcus Tullius Cicero 620/621 MÖ, ilin valisi oldu.
- Kilikya ve Mersin, erken 7. yüzyılda Araplar tarafından fethedildi.
- Ardından Mısırlı Tolunoğulları, Bizanslılar, Ermeni Krallığı, Memlûkler ve 1473 yılında Ramazanoğulları Beyliği tarafından fethedildi.
- Bundan sonra da 1517 yılında Osmanlı İmparatorluğuna kaydedilmiş.
- Amerika İç Savaşı sırasında, bölgenin sıkıntısı nedeniyle yüksek talebi karşılamak için pamuk önemli bir ticaret malı haline geldi.
- Demiryolu ile getirilen pamuk deniz yoluyla ihraç edildi. 1866 yılında Mersin genişletildi ve şehir önemli bir ticaret merkezi haline geliştirildi.
- 1918 yılında, Sevr Antlaşması ile uyum içinde Fransız ve İngiliz askerleri tarafından işgal edildi.
- 1920 yılında Mustafa Kemal Atatürk ordusu tarafından kurtarıldı.
- 1924 yılında Mersin il yapıldı ve 1933 yılında İçel (büyük Mersin) ilini oluşturmak için İçel iline katıldı ve ilin merkezi Mersin oldu.
İlde inanç turizmi açısından önemli olan iki merkez vardır. Birincisi İsa‘nın Havarilerinden St. Paul‘un Tarsus‘ta bulunan Evi ve Kuyusu Vatikan tarafından Hac Yeri ilan edilmiştir. Diğeri Müslüman ve Hristiyan alemince önemli olan ve Silifke/Taşucu’nda yer alan erken Hrıstiyan devrinde Hac Yeri olarak kabul edilen Azize Aya Tekla(Meryemlik)(Meryem’inde kabrinin Mersinde olduğu ancak hiçbir zaman bulunamayacağı İncilde acıkca yazılmıştır (klikya mektupları paftası) önemli dini ziyaret merkezleridir. Ayrıca dini açıdan önemli ziyaret yerlerinden olan Tarsus Ashab-ı Kehf Mağarası da il sınırları içerisinde bulunmaktadır.
Toroslar merkez ilçe sınırlarında yer alan Yumuktepe Höyüğü’nde yapılan kazılarda bulgular MÖ 6300’lere kadar gitmektedir.
Tarihi ve turistik açıdan görülmesi gereken başlıca yerler; Alahan Manastırı (Mut), Kravga Köprüsü, Kızkalesi, Yumuktepe, Kanlıdivane (Neapolis), Anamuryum Harabeleri, Viranşehir ( Soli), Tarsus – Aziz St. Paul Kilisesi, Silifke-Uzuncaburç, Karaduvar, Ayaş, Çamlıyayla Namrun Kalesi (Lampron) ve Sinap Kalesi, Alahan (Alacahan) Manastırı, Narlıkuyu, Zeus (Jupiter) tapınağı, Cennet Cehennem mağaraları, Çukurpınar mağarası, Korikos Kalesi, Mamure Kalesi, Aslanköy Kaya Mezarları, Adam Kayalar, Tarsus-Ulu Cami, Tarsus-Eski Cami, Büyükeceli Kaya mezarları sayılabilir.
Tabiplerin piri Lokman Hekim Tarsus’ta yaşamıştır. Aynı zamanda yılanların padişahı Şahmeran ile ilgili rivayet de şöyledir: Şahmeran yörenin kralının kızına aşık olur, cadının bir tanesi prensesin hamama geleceğini ve görmek isterse onu hamamda bir odaya gizlice alacağını söyler. Şahmeran her ne kadar biraz şüphelense de aşk gözünü karartır ve gider. Orada katledilir. Tarsus’Ta halen ayakta olan eski hamamın göbek taşındaki kızıllığın şahmeranın kanı olduğuna inanılır.
Cumhuriyet dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]
Hızla hayata geçirilen GAP, Ataş Rafinerisi ve sahip olduğu geniş hinterland sayesinde Mersin Limanı, Türkiye’nin en büyük limanı olma özelliğini taşıyor. Limanda bulunan 27 iskelenin 8 tanesi birbirlerine raylı bir sistemle bağlanmış. 1991 Körfez Savaşı’ndan bu yana yaklaşık 85 milyon dolar harcanarak yenilenen Mersin Limanı’nın kapasitesi, son üç yıldır her sene %10 oranında artmıştır.
Kentin ticari açıdan önemi göz önüne alınarak, Türkiye’nin on dokuz serbest bölgesinden ilki ve 836.000 metrekarelik bir alan üzerine kurulan Mersin Serbest Bölgesi, başta tekstil firmaları olmak üzere yaklaşık 432 şirkete ev sahipliği yapmaktadır. Ayrıca, Mersin-Adana kara yolu üzerinde cam, soda, gübre, tekstil, meyve suyu gibi sektörlerde faaliyet gösteren birçok önemli fabrika da bulunuyor. Türkiye’nin en yüksek üçüncü gökdeleninin (Mertim Kulesi: 177 metre) bulunduğu Mersin Devlet Opera ve Balesi‘nin bulunduğu 3. kenttir.
Mersin, 2 Eylül 1993’te çıkarılan 504 sayılı kanun hükmünde kararname[4] ile büyükşehir unvanı kazandı. Haziran 2002’de ilin İçel olan adı, Mersin olarak değiştirildi.[5][6][7] 2004 yılında çıkarılan 5216 sayılı kanun ile büyükşehir belediyesinin sınırları valilik binası merkez kabul edilerek yarıçapı 30 kilometre olan dairenin sınırlarına genişletildi.[8] 2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı kanun ile 2014 Türkiye yerel seçimlerinin ardından büyükşehir belediyesinin sınırları il mülki sınırları oldu.[9]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
İl yüzölçümünün %87’si dağlıktır. İlin en yüksek tepesi, 3524 m ile Medetsiz Tepesi‘dir. Önemli geçişleri: Sertavulve Gülek Boğazları‘dır. Belli başlı akarsuları Müftü Nehri ( 100 km), Berdan Çayı (90 km) ve Göksu‘dur (299 km).
İlde bulunan belli başlı ovalar ve yüzölçümleri şu şekildedir:
- Tarsus Ovası 105.000 hektar,
- Berdan Ovası 70.000 hektar,
- Anamur Ovası 9.900 hektar.
İklim[değiştir | kaynağı değiştir]
Mersin ve çevresinde, tipik sıcak ve ılıman astropikal iklimi hakimdir. Yaz ayları sıcak ve aşırı nemli, ortalama (28 °C nemlilik ise %88 ler civarında kış ayları ise 16 °C) oldukça ılık ve yağışlıdır (yıllık yağış ortalaması 1096 mm). Mersin’de çevre illerden farklı olarak ekstrem sıcaklıklara nadiren rastlanır (çok yüksek sıcaklıklar ya da sıfırın altındaki değerler gibi).
İlin uzun yıllar sıcaklık ortalaması ise 22 °C derecedir ve bu özelliğiyle Türkiye‘nin ve Avrupa‘nın en sıcak kesimidir.
Ancak yaz aylarında özellikle aşırı nem bunaltıcı olabilmektedir. İl en fazla yağışı Aralık-Ocak döneminde alır. 2001’de yaşanan sel felaketinde 2 gün içerisinde metrekareye 669 kg yağış düşmüştür.
[gizle] Mersin iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 25,2 | 26,5 | 29,8 | 34,7 | 35,8 | 38,2 | 37,3 | 39,8 | 38,5 | 36,4 | 31,0 | 27,0 | 39,8 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 14,7 | 15,5 | 18,2 | 21,6 | 24,8 | 28,1 | 30,7 | 31,5 | 30,0 | 26,7 | 21,4 | 16,6 | 23,3 |
Ortalama sıcaklık (°C) | 10,1 | 10,9 | 13,7 | 17,5 | 21,4 | 25,2 | 27,9 | 28,4 | 25,6 | 21,1 | 15,7 | 11,7 | 19,1 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 6,3 | 6,8 | 9,3 | 13,0 | 16,8 | 20,8 | 24,0 | 24,2 | 21,0 | 16,4 | 11,4 | 7,9 | 14,8 |
En düşük sıcaklık (°C) | −6,3 | −6,6 | −2,2 | 0,6 | 7,0 | 5,3 | 16,1 | 15,0 | 11,0 | 2,7 | −3,3 | −3 | −6,6 |
Ortalama yağış (mm) | 113,7 | 80,7 | 56,3 | 34,8 | 23,4 | 8,9 | 7,5 | 4,6 | 8,4 | 38,3 | 77,9 | 133,9 | 588,4 |
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü[10] |
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
Mersin İl Nüfusu: 1.773.852’dir (2016).[11] İlin yüzölçümü 16.010 km²’dir.[12] İlde km²’ye 111 kişi düşmektedir. (Yoğunluğun en fazla olduğu ilçe: 1780 kişi ile Yenişehir’dir) İlde yıllık nüfus artış oranı %1,64 olmuştur.[11]
2016 yılında TÜİK verilerine göre 13 İlçe ve belediye, bu belediyelerde toplam 805 mahalle bulunmaktadır.[11]
Mersin ili nüfus varlığı olarak Türkiye’nin önemli illeri arasında yer almaktadır. DİE 2000 Genel Nüfus sayım verilerini incelediğimizde tablodaki Tarsus ilçesinin bağlı olduğu Mersin ilinin 1927-2000 yılları arasında nüfus sürekli artmıştır. Mersin ilinde en düşük nüfus artışı %10,7, en yüksek nüfus artışı 1985-1990 yılları arasında %40,6 olmuştur. Mersin ilinin 1990-2000 yılları arasında yıllık nüfus artış hızı %26,5 olduğu görülmektedir. Buradan Mersin ilinin yıllık nüfus artış hızının düştüğü görülmektedir.
Mersin il nüfus bilgileri | ||||
---|---|---|---|---|
Yıl | Toplam | Sıra | Fark | Şehir – Kır |
1965[13] | 511.273 | 18 |
%37 189.382
321.891 %63
|
|
1970[14] | 590.943 | 19 | %16 |
%42 246.300
344.643 %58
|
1975[15] | 714.817 | 16 | %21 |
%47 332.900
381.917 %53
|
1980[16] | 843.931 | 12 | %18 |
%50 424.544
419.387 %50
|
1985[17] | 1.034.085 | 10 | %23 |
%55 566.419
467.666 %45
|
1990[18] | 1.266.995 | 7 | %23 |
%62 787.284
479.711 %38
|
2000[19] | 1.651.400 | 8 | %30 |
%61 999.220
652.180 %39
|
2007[20] | 1.595.938 | 8 | -%3 |
%66 1.056.331
539.607 %34
|
2008[21] | 1.602.908 | 9 | %0 |
%77 1.229.431
373.477 %23
|
2009[22] | 1.640.888 | 9 | %2 |
%77 1.270.621
370.267 %23
|
2010[23] | 1.647.899 | 10 | %0 |
%78 1.281.048
366.851 %22
|
2011[24] | 1.667.939 | 10 | %1 |
%78 1.303.018
364.921 %22
|
2012[25] | 1.682.848 | 10 | %1 |
%79 1.327.870
354.978 %21
|
2013[26] | 1.705.774 | 10 | %1 |
%100
%0
|
2014[27] | 1.727.255 | 10 | %1 |
%100
%0
|
2015[28] | 1.745.221 | 11 | %1 |
%100
%0
|
Güncel Nüfus Değerleri Tablosu (2017):[29][değiştir | kaynağı değiştir]
Mersin il nüfusu: 1.793.931 (2017 sonu). İlin yüzölçümü 16.010 km2’dir. İlde km2’ye 112 kişi düşmektedir. (Yoğunluğun en fazla olduğu ilçe: 1823 kişi ile Yenişehir’dir) İlde yıllık nüfus artış oranı % 1,13 olmuştur.
2018 yılında TÜİK verilerine göre 13 İlçe ve belediye, bu belediyelerde toplam 805 mahalle bulunmaktadır.
Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Mezitli (% 3,52)- Çamlıyayla (-% 2,48)
İlçelerin Nüfusu ve Artış Oranları-Belediye, Mahalle, Köy Sayıları-Şehir ve Köy Nüfusları ve Oranları-Km2 ye Düşen Kişi Sayısı | ||||||||||
İlçe | Nüfus ’17 | Nüfus Artışı % | Belediye S. | Mah.Say. | Şehir nüfus | Köy Say. | Köy Nüfus | Şehirli % | Alanı km² | Yoğunluk |
Akdeniz | 268.876 | -1,26 | 1 | 65 | 268.876 | 0 | 0 | 100,00 | 265 | 1.015 |
Anamur | 64.931 | 0,00 | 1 | 56 | 64.931 | 0 | 0 | 100,00 | 1.430 | 45 |
Aydıncık | 10.948 | -1,38 | 1 | 15 | 10.948 | 0 | 0 | 100,00 | 352 | 31 |
Bozyazı | 26.613 | -0,31 | 1 | 26 | 26.613 | 0 | 0 | 100,00 | 642 | 41 |
Çamlıyayla | 7.938 | -2,48 | 1 | 14 | 7.938 | 0 | 0 | 100,00 | 602 | 13 |
Erdemli | 137.927 | 1,30 | 1 | 71 | 137.927 | 0 | 0 | 100,00 | 2.279 | 61 |
Gülnar | 24.848 | -1,79 | 1 | 50 | 24.848 | 0 | 0 | 100,00 | 1.416 | 18 |
Mezitli | 187.536 | 3,52 | 1 | 40 | 187.536 | 0 | 0 | 100,00 | 371 | 505 |
Mut | 62.228 | -0,27 | 1 | 102 | 62.228 | 0 | 0 | 100,00 | 2.718 | 23 |
Silifke | 117.456 | 0,14 | 1 | 88 | 117.456 | 0 | 0 | 100,00 | 2.692 | 44 |
Tarsus | 335.587 | 1,85 | 1 | 179 | 335.587 | 0 | 0 | 100,00 | 2.029 | 165 |
Toroslar | 295.663 | 1,46 | 1 | 67 | 295.663 | 0 | 0 | 100,00 | 1.075 | 275 |
Yenişehir | 253.380 | 2,39 | 1 | 32 | 253.380 | 0 | 0 | 100,00 | 139 | 1.823 |
Mersin | 1.793.931 | 1,13 | 13 | 805 | 1.793.931 | 0 | 0 | 100,00 | 16.010 | 112 |
Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]
Liman Mersin ekonomisinin dayanak noktasıdir ve Türkiye’nin dünyaya açılan kapısı durumundadır.
Doğu Anadolu, Batı Akdeniz ve İç Anadolu’daki fabrika ve ticaret firmaları ithalat ve ihracatını Mersin üzerinden yaparlar.
Türkiye’nin en büyük ikinci Serbest Bölgesi olan Mersin Serbest Bölgesi burada kurulmuştur ve 433 şirkete ev sahipliği yapmaktadır. İşleticisi MESBAŞ ‘tır. Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi’nde 150’ye yakın firma faaliyet göstermektedir.
Mersin’de iş merkezlerinin çokluğu, nakliye ve gümrük firmalarının sayıca fazlalığı bu yüzdendir. Mersin Serbest Bölgesi de benzer özellikleri ile Mersin ve ülke ticaretinde önemli bir yer tutar.
Günlük hayatın vazgeçilmezlerinden olan alışveriş merkezleri Mersin’de yatırımlarını sıklaştırmaktadırlar. 2009 yılında Avrupa’nın en iyisi seçilen Forum Alışveriş Merkezi, Marinavista, Beymen Mall, PalmCity ve Kipa Outlet Avm, Soli Center, Mersin Marina Avm, Tarsu Avm vb. Ticaret merkezleri Mersin’de çoğalmaktadır. 2009 yılında Multi Turkmall tarafından yapılan Forum Mersin Alışveriş ve Yaşam Merkezi, Avrupa’nın en büyük perakende organizasyonu Uluslararası Alışveriş Merkezleri Konseyi(ICSC) tarafından Avrupa’nın en iyi alışveriş merkezi seçildi.
Erkek nüfusunun %80’i ve kadın nüfusunun %69’u istihdam ediliyor. İşsiz nüfus yaklaşik %7’dir.
Hızla hayata geçirilen GAP, Ataş Rafinerisi ve sahip olduğu geniş hinterland sayesinde Mersin Uluslararasi Limanı, Türkiye’nin en önemli ve en işlek limanıdır.[kaynak belirtilmeli]
Türkiye’nin en önemli iç turizm merkezidir. Son yıllarda turizmde yapılan atamalar ve sahile yapılan yeni otellerle Türkiye’nin yeni turizm bölgesi olma yolundadır. Yat turizminin gelişmesi amacıyla uluslararası standartlara uygun 500 yat bağlama ve 300 yat karaya alma kapasiteli Mersin Ana Yat Limanı tamamlanmış olup ihaleye çıkılmıştır. Mersin coğrafi açıdan lojistik merkez özelliğine sahip bir kenttir. Halihazırda bulunan liman, demiryolu taşımacılığının yanı sıra karayolu taşımacılığında da Mersin önemli bir noktadadır. Mersin Büyükşehir Belediyesi, Uluslararası Nakliyeciler Derneği ve Mersin Valiliği ile ortak olarak Mersin Lojistik Merkezi’ni kurma çalışmalarını tamamlamak üzeredir. Doğu Anadolu, Batı Akdeniz ve İç Anadolu’daki şirketler ithalat ve ihracatını Mersin üzerinden yapar. Mersin’de iş merkezlerinin çokluğu, nakliye ve gümrük firmalarının sayıca fazlalığı bu yüzdendir. Mersin Serbest Bölgesi de benzer özellikleri ile Mersin ve ülke ticaretinde önemli bir yer tutar. Yapıldığında Türkiye’nin en uzun binası konumundaki Metropol Ticaret Merkezi 52 katlıdır ve Akdeniz ilçesindedir
Alışveriş merkezleri Mersin’de yatırımlarını sıklaştırmaktadır. 2009 yılında Avrupa’nın en iyisi seçilen Forum Alışveriş Merkezi, Marinavista, Beymen Mall, Carrefour ve Kipa Outlet vb. Ticaret merkezleri Mersin’de çoğalmaktadır. Ayrıca Media Markt ve Vatan Computer ucuz bilişim malzemeleri ile rekabeti sağlamaktadır.
Tarım[değiştir | kaynağı değiştir]
2004 yılı verilerine göre Mersin’de arazi varlığının takriben yüzde 55’i orman ve fundalık arazi yüzde 35’i işlenen arazi, yüzde 4 civarı çayır ve mera, geri kalan araziler ise yerleşim alanı veya tarıma elverişsiz alanlardır.
Mersin’de üretilen Anamur muzu dünyaca ünlenmiştir. Tarıma dayalı sanayi gelişme göstermektedir. Mersin merkezde kayısı, ceviz, kiraz, şeftali ve sebze yaygın olarak üretilirken son yıllarda tropikal meyve ve sebzeler de üretilmeye başlanmıştır. Batı Mersin’de daha çok Anamur, Bozyazı, Aydıncık, Silifke ve Erdemli ilçelerinde muz, turunçgiller, çilek, papaya, pepino, ananas ve kahve yetiştirilmektedir.
Konum[değiştir | kaynağı değiştir]
Konum Bilgileri Tablosu[değiştir | kaynağı değiştir]
Konum Bilgileri | |||||
İlçe | Kuruluş Yılı[30] | Alanı km²[12] | Rakım mt. | Merkeze km[31] | Ulaşan Yollar[31] |
Akdeniz | 2008 | 265 | 8 | 1 | -18, E E982/ -K8 |
Anamur | Cumh.önce | 1.430 | 33 | 223 | -14, 33-62 |
Aydıncık | 1987 | 352 | 21 | 170 | -15, 33-59 |
Bozyazı | 1987 | 642 | 6 | 209 | -15 |
Çamlıyayla | 1990 | 602 | 1.168 | 90 | -17=>33-08=>33-01 |
Erdemli | 1954 | 2.279 | 13 | 37 | -17, 33-53 |
Gülnar | Cumh.önce | 1.416 | 965 | 147 | -15=>33-69, 33-63, 33-58, 33-61 |
Mezitli | 2008 | 371 | 64 | 11 | , E E982/ -K11-K12, 33-51 |
Mut | Cumh.önce | 2.718 | 314 | 158 | -07, -06, 33-57 |
Silifke | 1933 | 2.692 | 19 | 83 | -17, -08, 33-56 |
Tarsus | Cumh.önce | 2.029 | 25 | 27 | -18, E E982/ -K7, 33-01 |
Toroslar | 2008 | 1.075 | 74 | 1 | , E E982/ -K09-K10, 33-75 |
Yenişehir | 2008 | 139 | 8 | 5 | -18, E E982/ -K8 |
Mersin | Cumh.önce | 16.010 | 18 | ||
*Metropol İlçelerin merkeze uzaklıkları, kaymakamlık ile valilik arasındaki uzaklıktır. |
Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]
Sanat[değiştir | kaynağı değiştir]
Kentte kültür düzeyi yüksek ve kültürel çalışmalar son derece yoğundur. Mersin ilinde, okuma yazma bilenlerin oranı %99’dur. Türkiye’nin 3 büyükşehirden sonra açılan dördüncü devlet opera ve balesi mevcuttur. Mersin Devlet Opera ve Balesi gösterilerini Mersin Kültür Merkezi’nde sergilemektedir.
Ayrıca Mersin’de her yıl Uluslararası Mersin Müzik Festivali(Festival of International Mersin Music) düzenlenmektedir.
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’nın desteği ile 2007’den itibaren “Mersin Kenti Edebiyat Ödülü” verilmektedir. Şimdiye kadar Nezihe Meriç (2007), Tahsin Yücel (2008), Latife Tekin (2009), Osman Şahin (2010), Leyla Erbil (2011),Ahmet Oktay (2012) bu ödülü aldılar. “Mersin Kenti Edebiyat Ödülü” Türkiye’de bir kent adına verilen ilk ve tek edebiyat ödülüdür. [kaynak belirtilmeli]
Kentte düzenli olarak Mersin Türk Sanat Müziği Festivali ve Mersin Uluslararası Nevit Kodallı Çoksesli Korolar Festivali gibi aktiviteler de düzenlenmektedir.
- Mersin Olba Fotoğraf Derneği (MOF)
- Mersin Fotoğraf Derneği (MFD),
- Mersin Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu,
- İçel Sanat Kulübü,
- Mersin Polifonik Korolar Derneği,
- Mersin Sinema Derneği (Mersinema) gibi önemli kültür ve sanat kurumlarıdır.
Büyükşehir belediyesinin yanında Akdeniz ve Yenişehir ilçe belediyeleri kurdukları tiyatrolarla değişik zamanlarda halka ücretsiz tiyatro gösterileri sunmaktadır.
Turizm[değiştir | kaynağı değiştir]
Mersin 321 km sahil şeridi ile Türkiye’nin önemli bir sahil kentidir. Mersin kıyılarının yaklaşık 108 km’lik bölümünü doğal kumsallar oluşturmaktadır. Önemli tarihi ve turistik mekanlara sahip olmasıyla turizmde son yıllarda adını sıkça duyurmaya başlamıştır.
Alahan Manastırı, Cennet ve Cehennem, Kızkalesi, Ayaş, Yumuktepe, Soli-pompeipolis, Eshab-ı Kehf Mağarası, Anemurium tarihi kalıntıları, Kleopatra Kapısı gibi turizmde ilgi çekici mekanlara ev sahipliği yapmaktadır.
Önemli plajları ise Anamur, Kızkalesi, Susanoğlu ve Ayaştır.
Tisan, Taşucu, Narlıkuyu ve Dana Adası ise özellikle yerli turistlerin sıklıkla ziyaret ettiği bölgelerdir.
Yayla turizminde beğenilen ve ilgi çeken yaylalar ise Gözne, Ayvagediği, Soğucak, Fındıkpınarı,ÇamlıyaylaNamrun ve Sorgun Yaylalarıdır.
Papa XVI. Benedictus‘un 2008 yılını “Saint Paul Yılı” İlan Etmesi ile Mersinin Tarsus ilçesi Hristiyan turistlerin uğrak yeri olmuştur.
2008 yılında Mut ilçesinde bulunan Alahan Manastırı ve Tarsus ilçesinde bulunan St.Paul Kuyusu ve Anıt Müzesi UNESCO Dünya Miras Alanları kapsamındaki yerler listesine alınmıştır.
- Turistik mekânlar
Aynalıgöl Mağarası, Eshab-ı Kehf Mağarası, Cennet ve Cehennem Obrukları, Kleopatra Kapısı, Gümüşkum, Çamdüzü, Erdemli Çamlığı, Pullu, Karaekşi, Karabucak ve Bahçeyeri Orman İçi Dinlenme Yerleri, Narlıkuyu Mağarası, Susanoğlu, Kapızlı, Gözne, Fındık Pınarı, Çamlıyayla(Namrun) ve Sorgun Yaylaları,ÇamlıyaylaCehennem deresi ve papazın bahçesi, Pompeiopolis, Tarsos, Neopolis, Krykos, Kilindria, Selevkeia ve Anemurion İlkçağ Kent Kalıntıları, Anamur, Meydancık, Kız Kalesi, Silifke Kalesi, Soli, Alahan Manastırı, Haghia Thekla Bazilikası, Uzuncaburç, Akkale, Gözlükule Yerleşmeleri, Tarsus Camii, Lal Ağa Camisi, Erdemli, Silifke, Tarsus ve Narlıkuyu Mozaik Müzeleri örnek gösterilebilir.
Etkinlikler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Uluslararası Tarsus Yarış Maratonu
- Akdeniz Belediyesi Çocuk Tiyatroları Festivali
- Mersin Üniversitesi Kültür ve Spor Şenliği
- Uluslararası Silifke Kültür Haftası
- Yenice Barış ve Kültür Festivali
- Tarsus Karacaoğlan Şiir Akşamları
- Mersin Müzik Festivali
- Mersin Uluslararası Müzik Festivali
- Mersin Sanat Müziği Festivali
- Mersin Narenciye Festivali
- Mersin Tantuni Festivali
- Mersin Yemek Kültürü (tantuni, cezerye, kerebiç)
- Mersin Altın Limon Film Festivali
- Mersin Tiyatro Festivali
- Mut Kayısı Festivali
- Tarsus Üzüm Festivali
- Silifke Batırık Festivali
Spor[değiştir | kaynağı değiştir]
Önemli spor tesisleri: Mersin Arena Stadyumu (25.534), Burhanettin Kocamaz Stadyumu (4.201), Edip Buran Spor Salonu (2.200), Servet Tazegül Spor Salonu (7.500), Olimpik Kapalı Yüzme Havuzu (1.000), Nevin Yanıt Atletizm Kompleksi (3.271)
Mersin özellikle atletizm alanında önemli başarılar elde etmiştir. Olimpiyat Şampiyonu güreşçi Ahmet Kirişçi Mersinlidir ve Mersinli Ahmet olarak bilinir. Ayrıca Mersinli bir atlet olan Nevin Yanıt, Barcelona’da düzenlenen 2010 Avrupa Atletizm Şampiyonası’nda 100 metre engelli koşusunda yarı final ve finalde kendisine ait Türkiye rekorlarını yenileyerek 12,63 saniyelik derecesiyle Avrupa Şampiyonu olan sporcudur.
Mersin, Türkiye tarihinde 2. kez 20-30 Haziran 2013 yılında düzenlenmiş olan Akdeniz Oyunları’na ev sahipliği yapmıştır.[32] Olimpiyatlar öncesi, birçok spor tesisi yapılmıştır. Böylece Mersin olimpiyatlara uygun çok sayıda spor tesisine sahip olmuştur.
Düzenli olarak Yamaç Paraşütü ve Doğa Sporları Festivali düzenlenir. Arslanköy, yamaç paraşütüne en uygun doğal ortamı oluşturmaktadır.
2017-2018 Sezonu sonunda, geçen yıl 2.lige düşen Mersin İdmanyurdu, 3.lige düşmüş, 3.ligdeki Tarsus İdmanyurdu ise 2.lige çıkmıştır. BAL’da 3 , Kadın futbol 3. liginde de 4 takımı vardır.
Kadın Basketbol süper liginde Mersin BŞB ligi 7.sırada ve Girne Üniversitesi’nden alınan Çukurova Basket, 3.sırada tamamlamıştır. Ayrıca kadın 1.ligde 3 (Mersin Basketbol, Mersin Ünv.,Mersin BŞB Gelişim) , erkek 2.liginde de 1 takımı (Mersin BŞB) vardır. Mersin BŞB Kadın basketbol takımı Euro Cup’da son 8 arasına girmiştir.
Voleybolda erkekler 2.liginde 1 takımı, kadınlar 2.liginde 3 takımı kalmıştır. 10 bölgesel lig takımından 2’si 2.lige yükselmiştir. (Mersin İhtisas, Tarsus Gençlik)
Hentbol erkekler 2.ligindeki Mersin İdman Yurdu lig 8.si olmuştur.
Tarsus İdmanyurdu,, Ziraat Türkiye Kupası 2.turunda Karaköprü Belediyespor’u elemiş, 3.turda Bursaspor’a elenmiştir. Mersin İdmanyurdu ise 3.turda Orhangazispor’a elenmiştir.
Yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]
Mersin’in 13 ilçesi bulunmaktadır.
Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]
Şehirde üç üniversite vardır. Bunların ikisi vakıf, biri devlet üniversitesidir. Şehrin kendi adıyla anılan Mersin Üniversitesi, 1992 yılında açılmıştır. Şu an bünyesinde 11 adet fakülte ve 8 adet meslek yüksekokulu ile 20.000 öğrenci barındırmakta olup gelişmekte olan bir üniversitedir. İldeki bir diğer üniversite ise Yenice‘de bulunan Çağ Üniversitesi‘dir. Son açılan üniversite ise Toros Üniversitesi‘dir. Ayrıca ODTÜ ve İTÜ’nün Deniz Bilimleri Enstitüleri ve Selçuk Üniversitesi Taşucu Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Bulunmaktadır.
Medya[değiştir | kaynağı değiştir]
- Yerel TV kanalları
- Kanal 33
- Tarsus Güney TV
- Mersin TV
- İçel TV
- Kanal 2000
- Sun TV
- Güney TV
- Yerel radyo kanalları
- Radyo Metropol (101.8)
- Tarsus Süper FM (91.1)
- Tempo 94 FM (94.3)
- Örgün FM (94.7)
- Tarsus Star FM (95.5)
- Tarsus Radyo Time (97.7)
- Flaş FM (98.3)
- Mix FM (91.6)
- Yerel gazeteler
- Mersin Haber Gazetesi
- Mersin Haberci Gazetesi
- Demokrat Mersin Gazetesi
- Mersin İmece Gazetesi
- Spor 33 Gazetesi
- Mersin Hakimiyet Gazetesi
- Mersinde Haber Gazetesi
- Tarsus Kent Gazetesi
- Mersin Haber 33
Altyapı[değiştir | kaynağı değiştir]
Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]
Tarsus ilçesinde yapımı devam eden Çukurova Bölgesel Havalimanı, Mersin ve Adana’ya hizmet verecektir.
Kardeş kentler[değiştir | kaynağı değiştir]
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ “Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) Veri Tabanı (Tüm iller)”. TÜİK. 11 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ “Mersin Limanı”. mersin.bel.tr. 14 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2013.
- ^ a b c d “Tarihi”. mersin.gov.tr. 31 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2014.
- ^ “Karar Sayısı: KHK/504”. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2014.
- ^ “Kanun No. 4764”. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2016.
- ^ “İçel’in adı Mersin olarak değiştirildi”. ntv.com.tr. 2 Temmuz 2002. Erişim tarihi: 19 Nisan 2016.
- ^ “İçel resmen Mersin oldu”. Hürriyet. 21 Haziran 2002. Erişim tarihi: 19 Nisan 2016.
- ^ “Kanun No. 5216”. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2014.
- ^ “Kanun No. 6360”. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2014.
- ^ “Resmî İstatistikler – Mersin”. Meteoroloji Genel Müdürlüğü. 25 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2016.
- ^ a b c Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;:0
isimli refler için metin temin edilmemiş (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;:1
isimli refler için metin temin edilmemiş (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ “1965 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “1970 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “1975 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “1980 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “1985 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “1990 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “2000 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “2007 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “2008 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “2009 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “2010 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “2011 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ “2012 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ “2013 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ “2014 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ “2015 genel nüfus sayımı verileri” (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- ^ TÜİK 01 Şubat 2018 Verileri
- ^ İçişleri Bakanlığı- İller İdaresi Genel Müdürlüğü
- ^ a b Karayolları Genel Müdürlüğü
- ^ XVII. Akdeniz Oyunları Resmi Sitesi
- ^ a b c d e f g h i j k l Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü.